Dozór elektroniczny – na czym polega i kiedy można go uzyskać?
System dozoru elektronicznego elektroniczny (SDE) to forma wykonywania kary pozbawienia wolności poza zakładem karnym. Skazany odbywa karę w swoim miejscu zamieszkania, które zostaje objęte nadzorem technicznym.
W domu instalowane jest urządzenie stacjonarne, natomiast na nodze skazanego umieszczana jest opaska monitorująca.
Na czym polega odbywanie kary w systemie SDE?
Skazany musi przebywać w miejscu zamieszkania, z wyjątkiem godzin ustalonych przez sąd penitencjarny. Wyjścia mogą dotyczyć m.in.:
wykonywania pracy,
praktyk i posług religijnych,
opieki nad osobą małoletnią lub chorą,
nauki, szkoleń i działalności twórczej,
zajęć sportowych, kulturalnych i terapeutycznych,
kontaktu z obrońcą lub pełnomocnikiem,
kontaktów z bliskimi,
wizyt lekarskich i terapii,
dokonywania niezbędnych zakupów.
Harmonogram może być dostosowany do indywidualnej sytuacji, w tym pracy zmianowej.
Kto może skorzystać z dozoru elektronicznego?
Aby uzyskać zgodę na SDE, muszą zostać spełnione następujące warunki:
1. Wysokość kary
kara pozbawienia wolności nie przekracza 1 roku i 6 miesięcy,
skazanie nie nastąpiło w warunkach recydywy wielokrotnej (art. 64 § 2 k.k.).
SDE może zostać zastosowany również wobec kilku wyroków, jeśli ich suma nie przekracza tego limitu.
2. Osiągnięcie celów kary
Sąd ocenia, czy cele kary mogą zostać osiągnięte bez osadzenia w zakładzie karnym. Analizowane są m.in.:
postawa skazanego,
dotychczasowy sposób odbywania kar wolnościowych,
ryzyko powrotu do przestępstwa.
3. Stałe miejsce pobytu
Skazany musi posiadać określone, stałe miejsce zamieszkania.
4. Zgoda współdomowników
Wszystkie osoby pełnoletnie mieszkające ze skazanym muszą wyrazić zgodę na odbywanie kary w domu.
5. Warunki techniczne
W danym miejscu muszą istnieć warunki do instalacji urządzeń:
dostęp do energii elektrycznej,
odpowiedni zasięg telefonii komórkowej.
Jak złożyć wniosek o dozór elektroniczny?
Wniosek można złożyć:
przed rozpoczęciem odbywania kary,
albo w trakcie jej odbywania.
Właściwy jest sąd okręgowy – wydział penitencjarny i nadzoru nad wykonywaniem orzeczeń karnych.
Co sprawdza sąd?
Po złożeniu wniosku sąd:
zleca sprawdzenie warunków technicznych,
kieruje kuratora na wywiad środowiskowy,
jeżeli skazany przebywa już w zakładzie karnym – pobiera opinię penitencjarną.
Wstrzymanie wykonania kary
Jeżeli wniosek jest składany przed stawieniem się do zakładu karnego, warto równocześnie złożyć wniosek o wstrzymanie wykonania kary, aby uniknąć konieczności jej rozpoczęcia przed wydaniem decyzji.
Opłata od wniosku
Wniosek o dozór elektroniczny jest wolny od opłat.
Czas rozpoznania wniosku
Sąd penitencjarny powinien rozpoznać wniosek w terminie do 30 dni od jego wpływu. W praktyce czas ten zależy od szybkości:
wywiadu kuratorskiego,
sprawdzenia warunków technicznych.
Kiedy można złożyć ponowny wniosek?
Jeżeli sąd odmówi udzielenia zgody, ponowny wniosek można wnieść po upływie 3 miesięcy od dnia wydania postanowienia.
Jeżeli jednak pojawiły się nowe okoliczności (np. zmiana miejsca pobytu, nowe obowiązki rodzinne), warto rozważyć wcześniejsze wystąpienie z nowym wnioskiem.
Podsumowanie
Dozór elektroniczny pozwala odbyć karę pozbawienia wolności poza zakładem karnym, zachowując możliwość pracy, utrzymywania więzi rodzinnych oraz realizacji codziennych obowiązków.
Jeżeli potrzebujesz pomocy w przygotowaniu wniosku lub reprezentacji przed sądem penitencjarnym — zapraszam do kontaktu.
